Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ.)

Tο ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ. συμμετέχει στο φεστιβάλ με δύο προγράμματα «EDU4Clima» και «Discovery Space» του Πανεπιστημίου Κρήτης και του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας, αντίστοιχα,  που υποστηρίζει στο πλαίσιο της 3ης Δράσης «Επιστήμη και Κοινωνία» με τίτλο «Κόμβοι Έρευνας, Καινοτομίας και Διάχυσης».

Το Τμήμα Χημείας, Εργαστήριο Περιβαλλοντικών Χημικών Διεργασιών θα παρουσιάσει το πρόγραμμα «Μαθαίνοντας και διδάσκοντας για την Κλιματική Αλλαγή» (EDU4Clima). Η δράση θα περιλαμβάνει:

  • Επίδειξη απλών πειραμάτων για την κατανόηση των αίτιων και των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Ενδεικτικά πειράματα:
    • Ατμοσφαιρική πίεση
    • Φαινόμενο Albedo
    • Φαινόμενο του θερμοκηπίου
    • Ο ρόλος  των πυρήνων συμπύκνωσης στο σχηματισμό των σύννεφων
    • Το λιώσιμο των πολικών πάγων – Πλημμυρικά φαινόμενα
    • Θερμοχωρητικότητα των ωκεανών
    • Ρεύματα μεταφοράς θερμότητας
    • Οξίνιση του νερού
    • Οξίνιση των ωκεανών 
  • Προβολή βίντεο (4 λεπτά έκαστο).  
  • Εφαρμογή ανθρακικού αποτυπώματος (σε tablet).

Τα πειράματα απευθύνται σε παιδιά γυμνασίου και λυκείου -αλλά όλες οι ηλικίες μπορούν να τα παρακολουθήσουν, κατανοώντας τα διαφορετικά η κάθε μία.
Το ερευνητικό έργο «Μαθαίνοντας και διδάσκοντας για την Κλιματική Αλλαγή» (EDU4Clima) υποστηρίχτηκε από το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ.) στο πλαίσιο της 3ης Προκήρυξης της Δράσης «Επιστήμη και Κοινωνία» με τίτλο «Κόμβοι Έρευνας, Καινοτομίας και Διάχυσης» (Αριθμός Έργου: 1686)

Μαρία Κανακίδου, Καθηγήτρια Υπολογιστικής Χημείας Περιβάλλοντος, Διευθύντρια ΕΠΕΧΗΔΙ, απόφοιτος του χημικού τμήματος του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (1984) με μεταπτυχιακό (1985), διδακτορικό (1988) και υφηγεσία (1993) στην ατμοσφαιρική ρύπανση και περιβαλλοντική φυσική από το Πανεπιστήμιο του Παρισιού.

Εργάστηκε ως ερευνήτρια- μεταδιδάκτορας στην ομάδα του Νομπελίστα Καθηγητή Paul Crutzen στο Ινστιτούτο Max Planck στον τομέα Ατμοσφαιρικής χημείας στην πόλη Μάιντς της Γερμανίας και ως μόνιμη ερευνήτρια στο Ερευνητικό Ίδρυμα της Γαλλίας (CNRS) στο Παρίσι, πριν έρθει στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Έχει διατελέσει και διατελεί μέλος πολλών διεθνών επιστημονικών επιτροπών και έχει βραβευτεί με διεθνή επιστημονικά βραβεία, όπως το Vilhelm Bjerknes Medal του EGU το 2016 και το von Humboldt Award το 2020. Τα ενδιαφέροντά της αφορούν τη μεταβολή της σύστασης της ατμόσφαιρας, τους βιογεωχημικούς κύκλους, και το κλίμα του πλανήτη μας, και πως αυτά έχουν επηρεαστεί από τις ανθρώπινες δραστηριότητες.

Έχει συμμετάσχει ως Επιστημονική Υπεύθυνη και συντονίσει πολλά ανταγωνιστικά εθνικά και ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράμματα. Είναι Ακαδημαϊκή Υπεύθυνη των έργων CLIMADEMY-της Erasmus+ Ακαδημίας Εκπαιδευτικών για την κλιματική αλλαγή και του EDU4Clima που χρηματοδοτείται από το ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ.

Νίκος Καλυβίτης, Διδάκτωρ, Επιστημονικός συνεργάτης ΕΠΕΧΗΔΙ, απόφοιτος Τμήματος Φυσικής Πανεπιστημίου Κρήτης (2002) με μεταπτυχιακό (2006) και διδακτορικό (2008) δίπλωμα στην Χημεία Περιβάλλοντος και μεταδιδακτορική έρευνα στο Πανεπιστήμιο Κρήτης (2009 με υποτροφία ΙΚΥ) και στο Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι με υποτροφία ΓΓΕΤ (2012-2015) και στο Harvard T.H. Chan School of Public Health με υποτροφία Fulbright (2020).

Εργάστηκε στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης ως Υπεύθυνος του Περιβαλλοντικού Παρατηρητηρίου στο Navarino Environmental Observatory (2011-12) και στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών ως μεταδιδακτορικός ερευνητής (2015-2018). Έχει 20 χρόνια εμπειρίας στη λειτουργία και διαχείριση ερευνητικών υποδομών για τη μελέτη του φυσικού περιβάλλοντος.

Το επιστημονικό του ενδιαφέρον έγκειται κυρίως στα ατμοσφαιρικά αερολύματα (μηχανισμοί σχηματισμού, φυσικές και χημικές ιδιότητες), την ποιότητα του αέρα και τις επιπτώσεις του στη δημόσια υγεία και την κλιματική αλλαγή. Έχει εργαστεί σε 14 εθνικά και διεθνή έργα. Ασχολείται ενεργά με την προώθηση της σχολικής εκπαίδευσης για την κλιματική αλλαγή, συντονίζει τα έργα CLIMADEMY-της Erasmus+ Ακαδημίας Εκπαιδευτικών για την κλιματική αλλαγή και EDU4Clima που χρηματοδοτείται από το ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ.


«Discovery Space»
Δύο εντυπωσιακές δράσεις ήλιο /αστροπαρατήρησης που θα γίνουν σε συνεργασία με το Αστεροσκοπείο Αθηνών και την Αστρονομική Ένωση Σπάρτης «Διόσκουροι»:

  • Παρατηρήστε το άστρο της ημέρας και μετρήστε πόσο ψηλά βρίσκεται στον ουρανό (με φορητό ηλιακό τηλεσκόπιο και ηλιοσκόπιο)
  • Ας αγναντέψουμε τον βραδινό ουρανό (με φορητό τηλεσκόπιο)

Και οι δύο δράσεις είναι «πειράματα επίδειξης – προβολές»
Αυτές οι δράσεις θα γίνουν σε εξωτερικό χώρο και μπορούν να γίνουν είτε σε ομάδες είτε μεμονωμένα σε άτομα που βρίσκονται σε μια σειρά. Επίσης, το κοινό που μπορεί να συμμετέχει πρέπει να είναι, ηλικιακά, παιδιά κυρίως των μεγάλων τάξεων του δημοτικού και άνω.

Περιγραφή δράσης και φωτογραφίες από προηγούμενες δράσεις:

  • Το ηλιακό τηλεσκόπιο μας δείχνει την κατώτερη ατμόσφαιρα του Ήλιου (χρωμόσφαιρα) και τα διάφορα γεγονότα που συμβαίνουν σε αυτήν, όπως προεξοχές και νήματα, μέσω ειδικού φίλτρου. Το ηλιοσκόπιο μας δίνει μια προβολή της ηλιακής επιφάνειας (φωτόσφαιρα), όπου δεσπόζουν οι ηλιακές κηλίδες. Είναι μια καθαρά εκπαιδευτική διάταξη, η οποία φαίνεται και παρακάτω και μέσω αυτής  μπορεί να μετρηθεί το ύψος του Ήλιου, δηλαδή η γωνία που σχηματίζει ο Ήλιος με τον ορίζοντα.

https://astrosolar.com/en/products/whitelight/solarscope-standard-education/

  • Παρατήρηση αντικειμένων βαθέως ουρανού μέσω τηλεσκοπίου και κάμερας με ταυτόχρονη προβολή εικόνων σε οθόνη υπολογιστή. Αυτό αφορά το ένα από τα δύο τηλεσκόπια, το οποίο και θα φέρει αυτόν τον εξοπλισμό.

Το ερευνητικό έργο «Discovery Space: Ανάπτυξη ενός Δικτύου Κόμβων Καινοτομίας και Διάχυσης της Αστρονομίας σε Σχολεία Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης μέσω της διαδικτυακής χρήσης των τηλεσκοπίων του Αστεροσκοπείου Σκίνακα» (DSpace) υποστηρίχτηκε από το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ.) στο πλαίσιο της 3ης Προκήρυξης της Δράσης «Επιστήμη και Κοινωνία» με τίτλο «Κόμβοι Έρευνας, Καινοτομίας και Διάχυσης» (Αριθμός Έργου: 2181)

Έλαβε το πτυχίο Φυσικής από το Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης Αστροφυσικής, Αστρονομίας και Μηχανικής από το ίδιο Πανεπιστήμιο.

Από το 2015 μέχρι το 2020 εργαζόταν στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών ως μέλος της ομάδας διάχυσης Αστρονομίας του Κέντρου Επισκεπτών Θησείου. Επίσης, έχει αναλάβει την επιστημονική επιμέλεια παιδικού βιβλίου Αστρονομίας και έχει εργαστεί στην Ιδιωτική Μέση Εκπαίδευση. Από το 2022 εργάζεται ως Υπεύθυνος Διάχυσης Αστρονομίας του Ινστιτούτου Αστροφυσικής του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (Ι.Τ.Ε.).

Είναι ερασιτέχνης αστρονόμος από το 1986, διδάσκει Φυσική από το 1989 και από το 2022 εργάζεται ως Καθηγητής Φυσικής στο Εκπαιδευτήριο «Το Παγκρήτιον», το οποίο έχει ανακηρυχθεί από το Ινστιτούτο Αστροφυσικής του Ι.Τ.Ε. ως Κόμβος Διάχυσης της Αστρονομίας στην Περιφέρεια Κρήτης, στο πλαίσιο του προγράμματος D-Space (ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ). Έχει αναλάβει το μάθημα της Αστρονομίας στα εργαστήρια δεξιοτήτων του Γυμνασίου.

Το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ.) από την ίδρυσή του το 2016 μέχρι και σήμερα συμβάλλει σημαντικά στην προαγωγή της Έρευνας και της Καινοτομίας στην Ελλάδα, έχοντας δημοσιεύσει παραπάνω από είκοσι (20) Προκηρύξεις. Μέσα σε αυτά τα χρόνια, ο ρόλος του έχει αποδειχθεί ότι είναι καθοριστικός για την εξέλιξη και ενίσχυση της βασικής έρευνας στη χώρα. Αυτό που κάνει το ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ. να ξεχωρίζει είναι το γεγονός ότι για πρώτη φόρα η ίδια η επιστημονική και ακαδημαϊκή κοινότητα συμμετέχει στη διαμόρφωση της ερευνητικής πολιτικής της χώρας, χωρίς να θέτει θεματικούς και γεωγραφικούς περιορισμούς.
Το ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ. στηρίζει την ελεύθερη έρευνα, τις ερευνητικές δραστηριότητες και τεχνολογικές εφαρμογές που προκύπτουν από τη συστηματική έρευνα που γεννά η επιστημονική περιέργεια, καθώς και το επιστημονικό δυναμικό της χώρας, με στόχο να συμβάλλει στην ανάσχεση του φαινομένου εκροής λαμπρών Ελλήνων και Ελληνίδων επιστημόνων στο εξωτερικό.
Για την επίτευξη του σκοπού και των στόχων του, το ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ. προκηρύσσει Υποτροφίες για Υποψήφιους/ες Διδάκτορες/ισσες, Ερευνητικά Έργα για την ενίσχυση Μεταδιδακτορικών Ερευνητών/τριών, Μελών ΔΕΠ και Ερευνητών/τριών, Δράσεις διασύνδεσης της Επιστήμης με την Κοινωνία και Εμβληματικών Δράσεων, καθώς επίσης χρηματοδοτεί την προμήθεια ερευνητικού εξοπλισμού μεγάλης αξίας, έχοντας ως μοναδικό κριτήριο την επιστημονική ποιότητα και αριστεία.