Κοσμάς Γαζέας – Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Τμήμα Φυσικής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ)

Planets In Your Hand –  Ταξίδι στο Ηλιακό Σύστημα

ΔΡΑΣΗ 1: Διαδραστική έκθεση για το Ηλιακό Σύστημα ‘Planets In Your Hand’

Η ομάδα επικοινωνίας της επιστήμης “Planets In Your Hand” του ΕΚΠΑ καλεί όλους τους επισκέπτες να αγγίξουν τους πλανήτες και να ταξιδέψουν νοητά στο Ηλιακό μας Σύστημα. Εξοικειωθείτε με τα χαρακτηριστικά των πλανητικών επιφανειών,  καθώς επίσης και με τις ατμοσφαιρικές και γεωλογικές συνθήκες που επικρατούν σε αυτές, τη θερμοκρασία και τον άνεμο. Μάθετε εντυπωσιακά νέα για τις πιο πρόσφατες διαστημικές αποστολές με διαδραστικό και ευχάριστο τρόπο από ειδικούς στο πεδίο της πλανητικής εξερεύνησης.

Ελάτε να γνωρίσουμε τη διαστημική μας γειτονιά παίζοντας. Απαντήστε σε ερωτήσεις για τους πλανήτες του Ηλιακού Συστήματος και συζητείστε με την ομάδα του “Planets In Your Hand” για τα χαρακτηριστικά και τον τρόπο εξερεύνησής τους. Δείτε τον ουρανό μέσα από ένα τηλεσκόπιο, παρατηρείστε τα χαρακτηριστικά της Σελήνης και γνωρίστε τους αστερισμούς που βλέπετε στον καλοκαιρινό ουρανό της Ελλάδας.

Το πρόγραμμα ‘Planets In Your Hand’ αποτελεί μια φορητή έκθεση, από μακέτες πλανητικών επιφανειών σε ξύλινα τετραγωνικά πλαίσια. Στην έκθεση παρουσιάζεται η επιφάνεια των 8 πλανητών του Ηλιακού Συστήματος, αναδεικνύοντας τα βασικά χαρακτηριστικά τους: τη θερμοκρασία, το φωτισμό, τον άνεμο και το στερεό ανάγλυφο στους γήινους πλανήτες. Η έκθεση σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε με γνώμονα τη διάδοση της γνώσης γύρω από το πεδίο της πλανητικής εξερεύνησης, δίνοντας την ευκαιρία ακόμη και σε άτομα με περιορισμένη όραση να επισκεφτούν την έκθεση και να αγγίξουν τις επιφάνειες σε μία μοναδική διαδραστική εμπειρία. Η έκθεση απευθύνεται σε οικογένειες με παιδιά, νέους, ενήλικες και οργανωμένες τάξεις από σχολεία και εκπαιδευτικά ιδρύματα. Είναι προσιτή σε άτομα με ειδικές ανάγκες και δυσκολίες όρασης, τα οποία πιθανώς δεν είχαν τη δυνατότητα να εξοικειωθούν με τους πλανήτες του Ηλιακού μας Συστήματος και γενικότερα την πλανητική επιστήμη.

Τι θα αποκομίσουν οι συμμετέχοντες της δράσης:
• Αλληλεπίδραση με τα μέλη της ομάδας Planets In Your Hand με ευχάριστο και διαδραστικό τρόπο. Δυνατότητα συζήτησης και επίλυσης αποριών των επισκεπτών.
• Απόκτηση γνώσεων για το Ηλιακό Σύστημα και τη Διαστημική Εξερεύνηση και διέγερση της περιέργειας για θέματα που αφορούν το Ηλιακό Σύστημα, τους πλανήτες και την εξερεύνησή τους.
• Συνειδητοποίηση της διεπιστημονικότητας μεταξύ των επιστημονικών κλάδων που εμπλέκονται στην πλανητική εξερεύνηση.
• Αύξηση ενδιαφέροντος για την Αστρονομία και τις θετικές επιστήμες.
• Δυνατότητα άμεσης επαφής με την Αστρονομία και την Αστροφυσική, κάτι που έχει χαθεί από το αναλυτικό πρόγραμμα των σχολείων όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πρόγραμμα ‘Planets In Your Hand’:
http://www.planetsinyourhand.phys.uoa.gr

ΔΡΑΣΗ 2: Κατηγορία δράσης: Παρατήρηση με τηλεσκόπιο

Το Σάββατο βράδυ θα πραγματοποιηθεί νυχτερινή παρατήρηση με τηλεσκόπιο από το χώρο του γηπέδου δίπλα στο Μανδράκι. Η νυχτερινή παρατήρηση των πλανητών και της Σελήνης θα συνοδευτεί και με ουρανογραφία (ξενάγηση του κοινού στον νυχτερινό ουρανό με τη χρήση laser) από τα μέλη της ομάδας του «Planets In Your Hand». Η διάρκεια αυτής της δράσης θα είναι 2 ώρες και θα γίνει σε ανοικτό χώρο. Η ακριβής ώρα της παρουσίασης θα οριστεί κατόπιν συνεννόησης με την οργανωτική επιτροπή.

ΔΡΑΣΗ 3: Κατηγορία δράσης: Παρατήρηση με τηλεσκόπιο

Την Κυριακή το πρωί θα πραγματοποιηθεί ηλιακή παρατήρηση με τηλεσκόπιο από το χώρο της αυλής της Σαντράπειου Σχολής (ανάμεσα στο σχολείο και την εκκλησία). Η παρατήρηση αυτή θα πραγματοποιηθεί με τηλεσκόπιο και ειδικά φίλτρα για την προστασία των ματιών, ενώ παράλληλα θα γίνεται και περιγραφή των φαινομένων που παρατηρούνται από τα μέλη της ομάδας του «Planets In Your Hand». Η διάρκεια αυτής της δράσης θα είναι 2 ώρες και θα γίνει σε ανοικτό χώρο. Η ακριβής ώρα της παρουσίασης θα οριστεί κατόπιν συνεννόησης με την οργανωτική επιτροπή.

Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (συντομογραφία: Ε.Κ.Π.Α.), το οποίο συνήθως αναφέρεται απλώς ως Πανεπιστήμιο Αθηνών, αποτελεί ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα που δραστηριοποιείται στην Αθήνα. Ιδρύθηκε το 1837 και λειτουργεί αδιαλείπτως μέχρι και σήμερα. Το Πανεπιστήμιο Αθηνών είναι το αρχαιότερο Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα της σύγχρονης Ελλάδας και συνεισφέρει σημαντικά στο εκπαιδευτικό και ερευνητικό έργο της χώρας. Είναι επίσης το πρώτο Πανεπιστήμιο ολόκληρης της Βαλκανικής Χερσονήσου και της ευρύτερης περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου.

Ο Δρ. Κοσμάς Γαζέας είναι Αστροφυσικός και διδάσκει Παρατηρησιακή Αστροφυσική από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ). Κατέχει πτυχίο Φυσικής από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) και μεταπτυχιακό δίπλωμα ειδίκευσης και διδακτορικό στην Παρατηρησιακή Αστροφυσική από το ΕΚΠΑ. Η μεταδιδακτορική του έρευνα πραγματοποιήθηκε στο Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics (CfA) στις ΗΠΑ και στη συνέχεια εργάστηκε στην Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία (European Space Agency, ESA) στην Ολλανδία.

Παράλληλα με την ερευνητική του δραστηριότητα, η αγάπη του για το διάστημα τον οδήγησε να λάβει μέρος και στη διαδικασία επιλογής αστροναυτών της ESA. Κατάφερε να φτάσει σε τελικό στάδιο επιλογής, αφού κρίθηκε ως ένας από τους επικρατέστερους υποψηφίους.

Το 2023 η Διεθνής Αστρονομική Ένωση ονόμασε τον αστεροειδή “30278 Gazeas” (2000 HN56) προς τιμή του, αναγνωρίζοντας διεθνώς την ερευνητική και εκπαιδευτική δραστηριότητα στον χώρο της Αστροφυσικής και της μελέτης του Ηλιακού Συστήματος.  

Το πλούσιο ερευνητικό του έργο αντικατοπτρίζεται από το μεγάλο αριθμό επιστημονικών δημοσιεύσεων σε ποικιλία αστρονομικών εφαρμογών, ενώ η αγάπη και το ενδιαφέρον του για τη διάδοση της αστρονομίας στο ευρύ κοινό τον ώθησε να ασχοληθεί με την επικοινωνία της επιστήμης. Είναι ο εμπνευστής και ιδρυτής του διεθνώς αναγνωρισμένου και βραβευμένου προγράμματος «Planets In Your Hand».

Η Μαρία Παναγοπούλου είναι απόφοιτος του Τμήματος Φυσικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) με ειδίκευση στην Αστροφυσική. Είναι κάτοχος Μεταπτυχιακού διπλώματος με τίτλο «Διδακτική και Δημόσια Κατανόηση των Φυσικών Επιστημών και των Ψηφιακών Τεχνολογιών» από το Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΕΚΠΑ και από τον Ιανουάριο του 2022 ανήκει στο δυναμικό του Τμήματος Έρευνας και Ανάπτυξης της Ελληνογερμανικής Αγωγής. Είναι ενεργό μέλος της ομάδας επικοινωνίας της επιστήμης «Planets In Your Hand» ήδη από το 2019.

Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στην εκπαίδευση της Αστρονομίας, στην εισαγωγή της Ιστορίας και της Φύσης της Επιστήμης καθώς και των ιστορικών επιστημονικών οργάνων στην εκπαίδευση αλλά και στις μη τυπικές μορφές μάθησης. Έχει μεγάλη εμπειρία στη διοργάνωση και διεξαγωγή εκπαιδευτικών εκδηλώσεων για το ευρύ κοινό, στον σχεδιασμό εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων και στην διεξαγωγή επιμορφώσεων για εκπαιδευτικούς.

Ο Δημήτρης Αθανασόπουλος είναι διδακτορικός φοιτητής του Τμήματος Φυσικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) σε συνεργασία με το Αστεροσκοπείο της Κυανής Ακτής (Observatoire de la Cote d'Azur, OCA), στη Γαλλία. Παράλληλα, εργάζεται ως αστρονόμος υποστήριξης (support astronomer) στο 1,2μ τηλεσκόπιο του Αστεροσκοπείου του Κρυονερίου, στη Κόρινθο. Έλαβε πτυχίο Φυσικής και μεταπτυχιακό Αστροφυσικής από το ίδιο τμήμα. Κατά τη διάρκεια των προπτυχιακών του σπουδών, εργάστηκε με 6μηνη υποτροφία στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Αστροναυτών (European Astronaut Centre, EAC) του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (European Space Agency, EAC), στη Γερμανία και συμμετείχε στο Alpbach Summer School 2018, στην Αυστρία, όπου με την ομάδα του, του απονεμήθηκαν δύο βραβεία από την επιτροπή, για τη σχεδίαση μίας διαστημικής αποστολής που στόχευε στη διερεύνηση σύνδεσης αστεροειδών και κομητών.

Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα εστιάζουν κυρίως σε θέματα Πλανητικής Επιστήμης, όπως η μελέτη των σωμάτων μικρής μάζας του Ηλιακού Συστήματος, ενώ παράλληλα ασχολείται με την επικοινωνία της επιστήμης. Υπήρξε ένα από τα ιδρυτικά μέλη της ομάδας «Planets In Your Hand» και συνέβαλε στην κατασκευή των εκθεμάτων. To 2021 βραβεύτηκε με την πρώτη θέση στον Ευρωπαϊκό διαγωνισμό επικοινωνίας Πλανητικής Επιστήμης «PlanetaryScience4All» που διοργανώθηκε από το Europlanet Science Congress.

Η Ελισάβετ Βλάχου είναι εν ενεργεία εκπαιδευτικός στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Αποφοίτησε από το Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) και εν συνεχεία απέκτησε εξειδίκευση στην «Ειδική Αγωγή για την Εκπαίδευση Χαρισματικών Μαθητών» από το ίδιο Πανεπιστήμιο. Ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές της σπουδές στην «Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση» από το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας (University of Nicosia), δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στη βιωματική διδασκαλία, τη συμπεριληπτική εκπαίδευση, την πολυαισθητηριακή μέθοδο και τις δράσεις STEM (Επιστήμη, Τεχνολογία, Μηχανική και Μαθηματικά). Συμβάλλει ενεργά στη διαμόρφωση και εφαρμογή εκπαιδευτικών πρακτικών που προάγουν την ισότιμη συμμετοχή όλων, ανεξαιρέτως, των μαθητών στην εκπαιδευτική διαδικασία και ενισχύουν τις ψυχοκοινωνικές τους δεξιότητες.

Από το 2019, είναι μέλος της ομάδας του προγράμματος «Planets In Your Hand», όπου συμβάλλει στην επικοινωνία της επιστήμης σε μικρές ηλικίες, βοηθώντας τα παιδιά να κατανοήσουν επιστημονικές έννοιες μέσω διαδραστικών και δημιουργικών δραστηριοτήτων.

Επιπλέον, από το 2022, συμμετέχει σε πρόγραμμα εκμάθησης της Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας, με απώτερο στόχο τη διάδοση της γνώσης σε κωφά ή βαρήκοα παιδιά στο πλαίσιο ενός συμπεριληπτικού σχολείου και στην ανάπτυξη επικοινωνιακών δεξιοτήτων μεταξύ όλων των μαθητών και των ατόμων της σημερινής κοινωνίας.